Lời dẫn: Sự phát triển nhanh chóng của AI Tạo Sinh
AI đang trở thành xu hướng nóng trên nhiều nền tảng. Mở LinkedIn, đọc tin tức hay tham gia sự kiện bạn luôn thấy các thuật ngữ như ChatGPT, AI Copilot, DeepSeek cùng nhiều công cụ tự động hóa hứa hẹn mang đến những thay đổi đột phá. Từ sáng tạo nội dung marketing đến chatbot tương tác với khách hàng, phạm vi ứng dụng công nghệ này phủ sóng mạnh. Chủ đề AI không chỉ được thảo luận tại hội thảo công nghệ mà còn lan tỏa đến văn phòng, giảng đường đại học, và thậm chí quán trà đá vỉa hè.
Tuy nhiên, câu hỏi quan trọng là: AI Tạo Sinh (Generative AI hay GenAI) hay thực sự là công cụ chuyển đổi toàn diện cho doanh nghiệp, đặc biệt tại thị trường Việt Nam?
AI dự kiến đóng góp 15,7 nghìn tỷ USD cho kinh tế toàn cầu năm 2030 (theo PwC), thay đổi toàn bộ ngành nghề và thúc đẩy sự cạnh tranh mới. Trong khi doanh nghiệp toàn cầu tăng tốc ứng dụng GenAI, phần lớn doanh nghiệp Việt Nam mới bắt đầu tìm hiểu. Các lãnh đạo đang bối rối về cách bắt đầu, chọn lựa nền tảng và đo lường hiệu quả. Nhiều doanh nghiệp chưa xây dựng kế hoạch hành động để tận dụng tiềm năng AI.
Cơ hội của doanh nghiệp Việt Nam rất lớn. Nhưng câu hỏi không phải là AI có mang lại lợi ích nữa mà là: làm sao để ứng dụng GenAI thực tế?
Bài viết phân tích thực trạng và các hiểu lầm về GenAI; cập nhật ứng dụng AI tại Việt Nam; giới thiệu ví dụ ứng dụng GenAI hiệu quả; và gợi ý các bước triển khai bài bản.
1. AI – Hiểu đúng về AI
Sự lan rộng của AI kéo theo kỳ vọng và nhầm lẫn cho doanh nghiệp. Một số công ty mong đợi thay đổi ngay lập tức, trong khi khác lại cho rằng AI khó áp dụng. Truyền thông đã nhấn mạnh những bước tiến như dự án Stargate (OpenAI), Grok (xAI), DeepSeek và Manus AI (Trung Quốc) kích thích kỳ vọng. Vậy, AI thực sự mang lại gì, và giới hạn nào để tránh kỳ vọng sai lầm? Doanh nghiệp Việt cần tập trung vào ứng dụng thực tế thay vì chạy theo xu hướng.
Điều gì thúc đẩy cơn sốt AI?
Ba yếu tố chính kích hoạt AI:
(1) Đột phá trong nghiên cứu và công nghệ,
(2) Đầu tư từ các ông lớn như OpenAI, Google, Microsoft, ByteDance,
(3) Mở rộng ứng dụng AI trong hoạt động doanh nghiệp.
Các tiến bộ vượt trội trong AI Tạo Sinh như ChatGPT, DeepSeek, copyright 1.5, Grok cùng Tác nhân AI và công cụ tự động hóa định hình lại cách vận hành. Bên cạnh kỳ vọng tăng hiệu suất, AI cũng gây tranh cãi về tác động nhân sự.
Hiểu đúng và hiểu sai về AI
AI không vận hành hiệu quả nếu thiếu giám sát, phải được quản lý chặt chẽ trong hệ thống.
Sai lầm phổ biến là AI hoạt động tự động mà không cần huấn luyện, trong khi thực tế AI còn hạn chế trong ra quyết định.
Nhiều doanh nghiệp đầu tư AI theo phong trào, dẫn đến thiệt hại. Thành công không chỉ là công nghệ.
AI Tạo Sinh mang lại giá trị thực tế
GenAI giúp tăng năng suất nếu áp dụng bài bản.
Ví dụ: Morgan Stanley dùng GPT-4 hỗ trợ tư vấn tài chính (openai.com). Salesforce Einstein GPT tự động hóa bán hàng (salesforce.com).
GenAI là trợ thủ đắc lực như AI Copilot, AI Agents, hỗ trợ phân tích. GenAI tăng năng suất và giá trị chiến lược (mitsloan.mit.edu).
Doanh nghiệp có chiến lược sẽ tận dụng tối đa tiềm năng AI, không có kế hoạch sẽ thất bại.
Những việc doanh nghiệp cần làm để thành công với AI
2. AI Tạo Sinh tại Việt Nam: Cơ hội và Khó khăn
Việt Nam đang khẳng định vị thế trong hệ sinh thái AI, với sự hỗ trợ từ Chính phủ và tư nhân. Chiến lược quốc gia 2021–2030 hướng tới trung tâm đổi mới sáng tạo AI (chinhphu.vn).
Thị trường AI Việt Nam tăng trưởng 28% mỗi năm đến 2030 (jdi.group). Các lĩnh vực ứng dụng chính: tự động hóa.
Tập đoàn lớn như NVIDIA, Google hợp tác đầu tư trung tâm nghiên cứu AI; VinAI, FPT.AI phát triển mô hình AI đặc thù cho Việt Nam.
Những khó khăn doanh nghiệp phải đối mặt
• Thiếu nhân lực AI chuyên sâu.
• Chi phí đầu tư ban đầu lớn.
• Hạn chế về hạ tầng tính toán.
• Rào cản ngôn ngữ, mô hình phù hợp tiếng Anh.
• Lo ngại pháp lý.
Mặc dù vậy, với đầu tư hạ tầng, Việt Nam sẵn sàng bứt phá.
3. Các lĩnh vực AI Tạo Sinh chứng minh giá trị thực
• Tài chính – more info Ngân hàng: tự động hóa báo cáo, phát hiện gian lận, mô hình rủi ro. Ví dụ Kompato AI tối ưu thu hồi nợ.
• Tiếp thị và Bán hàng: tự động tạo nội dung, cá nhân hóa thông điệp, tối ưu kịch bản tư vấn như Teampal AI, Revve AI.
• Bán lẻ & Thương mại điện tử: trợ lý mua sắm thông minh, đề xuất cá nhân hóa, tìm kiếm hình ảnh bằng AI.
• Chuỗi cung ứng & Sản xuất: tối ưu logistics, bảo trì dự đoán, tự động hóa sản xuất (Aitomatic).
GenAI giúp doanh nghiệp tạo lợi thế chiến lược dài hạn.
4. Xu hướng tiếp theo AI Tạo Sinh tại Việt Nam: Ứng dụng thực tiễn
Doanh nghiệp đang dịch chuyển từ chatbot cơ bản sang AI chuyên biệt với AI Agents học hỏi tối ưu hiệu quả vận hành.
Các mô hình AI được tối ưu cho ngôn ngữ và văn hóa Việt Nam như PhoGPT, VinaLLaMA, Arcee-VyLinh giúp cải thiện giao tiếp.
Ứng dụng BI với GenAI
Công cụ BI tích hợp GenAI như Power BI, Tableau giúp truy vấn ngôn ngữ tự nhiên, hỗ trợ ra quyết định nhanh chóng.
Tác nhân AI và AI thế hệ mới
AI Agents có khả năng tối ưu hành vi. Agentic AI còn tự cải tiến, cộng tác đa phòng ban, áp dụng trong tài chính, marketing, CNTT.
AI Copilot trong vận hành
Trợ lý AI tích hợp ERP, CRM, HRM giúp tự động hóa, hỗ trợ nhân viên làm việc hiệu quả hơn.
Tự động trích xuất và phê duyệt văn bản
GenAI xử lý hợp đồng, hồ sơ vay vốn, biểu mẫu pháp lý giúp giảm sai sót, nâng cao tốc độ và tuân thủ.
Quản lý tri thức nội bộ bằng GenAI
Kết hợp RAG, GenAI hỗ trợ nhân viên truy vấn thông tin nội bộ bằng ngôn ngữ tự nhiên nhanh chóng.
5. Triển khai AI hiệu quả tại Việt Nam: Lộ trình
• Xác định mục tiêu kinh doanh rõ ràng.
• Đảm bảo dữ liệu chất lượng và sẵn sàng.
• Tích hợp AI vào quy trình hiện tại.
• Triển khai thử nghiệm từng bước và nhân rộng khi đạt kết quả.
• Thiết lập quy trình cải tiến để nâng cao hiệu quả.
AI tại Việt Nam: Biến xu hướng thành lợi ích cho doanh nghiệp.
AI nâng cao chất lượng ra quyết định ở tài chính, bán lẻ, marketing, vận hành.
Doanh nghiệp áp dụng bài bản để tạo lợi thế cạnh tranh.
Thông điệp chính cho lãnh đạo:
• AI là lợi thế cạnh tranh.
• Tập trung vào giá trị thực tế.
• Triển khai AI có kế hoạch để đạt kết quả bền vững.
• Giải pháp AI nội địa hóa giúp tăng hiệu quả.
• AI là trợ lý thông minh.
Doanh nghiệp thử nghiệm và nhân rộng có chọn lọc trong ứng dụng AI.
AI là yếu tố bắt buộc trong cuộc đua cạnh tranh.
Câu hỏi cuối cùng: Bạn sẽ đi đầu hay bị bỏ lại phía sau trong kỷ nguyên AI?